Kontrowersje wokół interfejsów mózg - komputer

Interfejs mózg – komputer to system komputerowy, który rozpoznaje sygnały mózgowe, analizuje je, przetwarza i przekazuje do urządzenia mającego podjąć określone działania. Czyta nasze myśli by przełożyć je na rozpoznawalną dla naszego otoczenia mowę, lub pozwolić nam sterować różnymi urządzeniami zewnętrznymi.

Takie interfejsy wydają się być doskonałym rozwiązaniem w przypadku dolegliwości wynikających z takich chorób, jak np. stwardnienie rozsiane czy udar mózgu. Ale idea interfejsu mózg - komputer może mieć jednak dużo szersze zastosowanie i to ono jest najczęściej przedmiotem wielu kontrowersji.

Ekscentryczny właściciel Tesli pracuje nad trudną i ryzykowną metodą połączenia komputera z mózgiem za pomocą czipu. Musk chwali się bardzo dobrymi wynikami eksperymentów dokonywanych na zwierzętach i zapowiada rychłe testy z udziałem ludzi. Bardzo niewielkich rozmiarów implant byłby umieszczony pod skórą; implant łączyłby się z mózgiem wyposażonymi w elektrody polimerowymi nićmi o grubości ćwierci ludzkiego włosa.  

Ponadto w ciele umieszczone byłyby cztery sensory – trzy w obszarach ruchowych, jeden w obszarze somatosensorycznym. Ponieważ łączność ma się odbywać bezprzewodowo, za uchem człowieka miałby się znajdować transmiter. Za jego pomocą możliwa byłaby łączność z komputerem lub telefonem.  

Technologia opracowana przez Neuralink miałaby doprowadzić do pełnej symbiozy człowieka ze sztuczną inteligencją. Korzystać z niej mogłyby osoby z zaburzeniami pracy mózgu z powodu chorób (np. epilepsji) lub innych uszkodzeń.

Neuralink budzi oczywiste niepokoje, jak lęk o utratę kontroli nad wspomnieniami i myślami. Krytykowana jest też obrana przez startup inwazyjna metoda instalowania implantu. Naukowcy wskazują na wysoki stopień ryzyka uszkodzeń mózgu związany z umieszczaniem w nim przewodów. Firma boryka się z problemem znalezienia odpowiedniej powłoki, a także ze stworzeniem elektrod, które przetrwają dziesięciolecia i nie będą wymagały kłopotliwych wymian.

Czy Neuralinkowi uda się obejść istniejące problemy? Czy planowane na 2020 rok testy z udziałem ludzi dojdą do skutku? Czy Agencja Żywności i Leków (FDA) udzieli startupowi Muska stosownych pozwoleń? Te pytania wciąż pozostają otwarte.

Tematyka interfejsów jest tylko jednym z zagadnień, które leżą w obszarze zainteresowań badawczych dr Spychalskiej. Naukowczyni raportowała ostatnio o nadchodzącej erze zetabajtów w kontekście sieci 5G, o algorytmach, którymi posługuje się sztuczna inteligencja, jak również o dyskryminacji człowieka przez A.I.

Ponadto, dr Kaczorowska-Spychalska reprezentowała Uniwersytet Łódzki w pierwszej edycji akcji „Posłuchaj naukowca” Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Stowarzyszenia Rzecznicy Nauki. Badaczka zmierzyła się z tematem fake newsów – sposobów odróżniania informacji rzetelnych od nieprawdziwych, konsekwencjach nieprawdziwych informacji, również w wymiarze politycznym i biznesowym.

Dominika Kaczorowska-Spychalska jest dyrektorem Centrum Mikser Inteligentnych Technologii CMIT na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego. Jako ekspert uczelni w obszarze technologii cyfrowych, zajmuje się w szczególności sztuczną inteligencją (AI) i Internetem Rzeczy (IoT) oraz ich implikacją w biznesie. Pasjonuje ją wpływ tych technologii na zachowania człowieka (Homo Cyber versus Homo Roboticus) oraz zakres i charakter interakcji między nim a technologią (Human-to-Machine, Machine-to-Human), w tym problematyka Digital Ethics. 

Więcej informacji, dodatkowe komentarze i wypowiedzi: e-mail: dominika.spychalska@uni.lodz.pl, kom. 696 001 691.