Doskonałość naukowa to główny cel, jaki stawia przed sobą Uniwersytet Łódzki. Konsekwentnie dążymy do uzyskania statusu uczelni badawczej. Przyjęcie nowej strategii oraz realizacja wewnętrznych, projakościowych inicjatyw wspierających naukowców przyczyniły się do dalszej poprawy warunków do uprawiania dobrej nauki na UŁ. Jednocześnie rok 2021 przyniósł liczne naukowe sukcesy pracowników, doktorantów i studentów uczelni. Do tego dochodzi nasza widoczność w mediach, która z każdym rokiem wzrasta. W 2021 r. tylko w informacjach Polskiej Agencji Prasowej Uniwersytet Łódzki pojawił się 200 razy!
Strategia UŁ 2021-2030, czyli wiedza i odwaga
Dążymy do konkretnego celu – bezdyskusyjnego dla wszystkich awansu w obszarze nauki. Za nim pójść ma rozwój w innych obszarach – to cecha dobrych uniwersytetów, bez silnej nauki nie będziemy w stanie zapewnić coraz lepszego kształcenia, wsparcia socjalnego, czy oferty kulturalnej od UŁ na wysokim poziomie. Obecnie pracujemy nad systemem weryfikowania realizacji przyjętych założeń. O ile 2021 rok był dobrym preludium do budowania silnego badawczego UŁ, to 2022 rok będzie pierwszym rokiem, gdy powiemy „sprawdzam”. Wierzę, że wspólnie damy sobie ze wszystkim radę.
mówi Rektor UŁ, prof. Elżbieta Żądzińska.
Strategia służy wprowadzeniu zmian, które mają wzmacniać Uniwersytet Łódzki w roli silnego ośrodka naukowego, centrum nowoczesnego kształcenia, uczelni mającej wpływ na rzeczywistość i zintegrowanej wspólnoty akademickiej – czytamy we wstępie do dokumentu przyjętego przez Senat UŁ w czerwcu 2021 r.
Pracami nad Strategią 2021-2030 kierowała Prorektor ds. współpracy z otoczeniem, dr hab. Agnieszka Kurczewska, prof. UŁ. Dokument tworzyła jednak sama społeczność Uniwersytetu Łódzkiego, w konsultacjach brało udział wiele grup wchodzących w jej skład - pracownicy naukowi, administracyjni, doktoranci i studenci. Wszystko po to, by uwzględnić jak najwięcej punktów widzenia. Ich wspólnym mianownikiem bez wątpienia była i jest wiedza:
Nauka to ciągły rozwój wiedzy, kształcenie to jej systematyka i upowszechnianie, współpraca z otoczeniem – sprawne wdrażanie formułowanych wniosków.
Ważnym elementem łączącym społeczność UŁ i nadającym jej kierunek rozwoju są także wartości uczelni, którymi są: ciekawość, odwaga, zaangażowanie, współpraca i szacunek.
Pracami nad Strategią 2021-2030 kierowała Prorektor ds. współpracy z otoczeniem, dr hab. Agnieszka Kurczewska, prof. UŁ. Dokument tworzyła jednak sama społeczność Uniwersytetu Łódzkiego, w konsultacjach brało udział wiele grup wchodzących w jej skład - pracownicy naukowi, administracyjni, doktoranci i studenci. Wszystko po to, by uwzględnić jak najwięcej punktów widzenia. Ich wspólnym mianownikiem bez wątpienia była i jest wiedza:
Nauka to ciągły rozwój wiedzy, kształcenie to jej systematyka i upowszechnianie, współpraca z otoczeniem – sprawne wdrażanie formułowanych wniosków.
Ważnym elementem łączącym społeczność UŁ i nadającym jej kierunek rozwoju są także wartości uczelni, którymi są: ciekawość, odwaga, zaangażowanie, współpraca i szacunek.
Wskazujemy wiedzę i naukę jako główny kierunek rozwoju Uniwersytetu. Dodajemy do tego odwagę, siłę różnorodności, ramy uniwersytetu klasycznego i mamy zarys naszej unikalności.
wymienia Prorektor dr hab. Agnieszka Kurczewska, prof. UŁ.
Rektor UŁ prof. Elżbieta Żądzińska mówi o wartościach na UŁ w nagraniu:
Więcej o nowej strategii UŁ:
Prestiżowe storczyki, powrót grafenu i współpraca z Oxfordem, czyli niektóre sukcesy naukowe 2021
W 2021 mogliśmy cieszyć się z wielkich nagród dla naszych badaczy, wspólnych wykładów z największymi światowymi uczelniami, czy projektów naukowych, które mogą zmienić naszą rzeczywistość.
Dr hab. Marta Kolanowska, prof. UŁ z Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego otrzymała nagrodę amerykańskiej Fundacji Maxwella/Hanrahana za ważne badania nad storczykami. Odkryła 370 gatunków storczyków nieznanych nauce. Pracuje często w terenie, głównie w Ameryce Południowej. M.in. z tego powodu znalazła się w gronie 5 badaczy na świecie, których Fundacja nagrodziła kwotą 100 000 dolarów w kategorii badań terenowych. Badaczka wcześniej była nominowana do Nagrody Heisiga nazywanej „Polskim Noblem”, znalazła się także na liście 100 inspirujących kobiet roku 2021 magazynu Forbes.
Projekt ENABLE, kierowany w Uniwersytecie Łódzkim przez prof. Jakuba Kronenberga z Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego, otrzymał nagrodę „BiodivERsA for Excellence and Impact”. Był to już drugi nagrodzony przez program BiodivERsA projekt, w który był zaangażowany prof. Kronenberg. Nagrodę przyznano w uznaniu dla opracowania kompleksowego modelu funkcjonowania i planowania tzw. błękitnej i zielonej infrastruktury (obejmującej zieleń i wodę w miastach, w tym m.in. tereny zielone, zbiorniki wodne, zielone dachy, ogrody deszczowe), tak aby uwolnić jej pełen potencjał.
Prawniczki z Katedry Prawa Pracy Wydziału Prawa i Administracji UŁ - dr Izabela Florczak oraz dr Marta Otto, otrzymały zaproszenie na gościnne wykłady na Oksfordzie. Wystąpienie na Uniwersytecie Oksfordzkim – najbardziej renomowanej uczelni w Wielkiej Brytanii i jednej z najlepszych na świecie, to ogromne wyróżnienie. Badaczki Uniwersytetu Łódzkiego wzięły udział w dyskusjach nad algorytmami stosowanymi w zatrudnianiu. Doceniły nas również Stany Zjednoczone – stypendystami Fulbright Senior Award zostali badacze z dwóch Wydziałów #UniLodz – dr hab. Magdalena Urbaniak (Wydział Biologii i Ochrony Środowiska) i dr Łukasz Szkopiński (Wydział Filologiczny).
Mgr Elżbieta Mierzejewska, doktorantka z Katedry UNESCO Ekohydrologii i Ekologii Stosowanej UŁ, została laureatką 5. edycji Nagrody Inteligentnego Rozwoju w kategorii Naukowiec Przyszłości za projekt dotyczący oczyszczania gleby roślinami. Za ten sam projekt dr hab. Magdalena Urbaniak, prof. UŁ i mgr Elżbieta Mierzejewska otrzymały wyróżnienie w kategorii Nauka nagrody „Łódzkie Eureka” 2020. Badaczki wskazały, że szczególnie dyniowate (ogórek, dynia, cukinia czy melon lub arbuz), mają niezwykle korzystne właściwości oczyszczające, jednocześnie nieszkodzące środowisku, w którym rosną.
Naukowcy z Wydziału Fizyki i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Łódzkiego - dr hab. Paweł Kowalczyk i dr Paweł Krukowski stworzyli prototyp wyświetlacza w technologii OLED (wykorzystującej samoistne organiczne źródła światła) z elektrodą grafenową. Dzięki plastyczności i przejrzystości grafenu może to oznaczać przełom w rozwoju tzw. elektroniki elastycznej, umożliwiającej budowanie plastycznych (zginających się dowolnie) monitorów, ekranów i wyświetlaczy. To pierwsze takie urządzenie w Polsce i jedno z nielicznych na świecie.
Nauka we współpracy z Realem Madryt i innymi europejskimi klubami piłkarskimi? Rok 2021 udowodnił, że to jak najbardziej możliwe, i to pod kierownictwem UŁ. W minionym roku rozpoczął się projekt dotyczący obrony przed zagrożeniami CBRN (chemicznymi, biologicznymi, radiologicznymi i nuklearnymi). 14 instytucji zaangażowanych w program obrony przed CBRN stworzyło międzynarodowe konsorcjum Safe Stadium, którego pracami kieruje biolog, dr hab. Michał Bijak, prof. UŁ. Pierwsza wizytacja odbyła się na stadionie Lecha Poznań. Eksperci pracują już w Łodzi oraz na stadionie w Żylinie na Słowacji, a na ten rok przewidziane są prace na obiekcie słynnego Realu Madryt. Efektem prac ma być stworzenie zintegrowanego systemu bezpieczeństwa europejskich aren sportowych.
Zajmowaliśmy się również naszym „podwórkiem”. Archeolodzy i pasjonaci pod kierunkiem dr inż. Artura Gintera z Pracowni Datowania i Konserwacji Zabytków w Instytucie Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego prowadzili badania terenowe na Starym Rynku w Łodzi. W kolejno odkrywanych warstwach będących śladem dawnej działalności człowieka na Starym Rynku archeolodzy napotykali na przedmioty, które pozwoliły pełniej opisać historię tego miejsca. Pracownia archeologów Uniwersytetu Łódzkiego to wyjątkowe laboratorium w skali kraju, które wyróżnia m.in. to, że oprócz konserwacji zabytków, realizuje także datowania luminescencyjne cegieł, zabytkowej ceramiki, kafli i innych przedmiotów wykonanych z gliny.
Rok 2021 był również niezwykle udany dla jednej z najszybciej rozwijających się jednostek naszej uczelni – Biobanku UŁ. Zespół pod kierownictwem dr. Dominika Strapagiela, prof. UŁ ma za sobą nie tylko otwarcie nowej siedziby, ale również kolejne duże rozpoczęte projekty, w tym tworzenie mapy genetycznej Polaków. Rok 2022 zapowiada się dla Biobanku nie mniej intensywnie, trzymamy kciuki. Sam prof. Dominik Strapagiel otrzymał, również w 2021 roku, nominację do ministerialnego zespołu ds. otwartych zasobów nauki i pracuje nad włączeniem UŁ do European Open Science Cloud (EOSC).
Deepjyoti Nath, student informatyki na Wydziale Matematyki i Informatyki UŁ, pracuje nad skonstruowaniem i wprowadzeniem na rynek wydajnego robota do automatycznej dezynfekcji szpitali, który ma zapewnić efektywną pomoc ochronie zdrowia podczas pandemii. Pierwszy prototyp Robo-UV dostał pierwszą nagrodę podczas „Forum Wizja Rozwoju” w Gdyni. Obecnie trwają testy robota w szpitalach na terenie całego kraju.
Więcej o dotychczasowych i nowych sukcesach naszych naukowców można stale czytać na stronie uczelni w zakładkach: Nauka i badania oraz Aktualności.
Wsparcie dla badaczy UŁ
Rok 2021 zapisze się w historii Uniwersytetu Łódzkiego jako ten, w którym udało się zatrudnić jednorazowo najwięcej zagranicznych badaczy. To zasługa funduszy, jakie uczelnia zdobyła za udział w konkursie Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza (IDUB). Środki ze zwiększonej o 2% subwencji UŁ wykorzystuje realizując wewnętrzne konkursy grantowe. Są one jednym z najważniejszych narzędzi budowania doskonałości naukowej na UŁ, w ramach których Uniwersytet Łódzki finansuje pomysły badawcze swoich naukowców i doktorantów. Dzięki wewnętrznym grantom przez kilka kolejnych lat naukowcy z Japonii, Argentyny, Danii czy Indii będą prowadzić badania wspólnie z polskimi naukowcami, wzbogacając nas naukowo i tworząc kolejne relacje, które z pewnością zaowocują w przyszłości. Mocno trzymamy kciuki za to, by zostali z nami na dłużej.
Ponad 3 miliony złotych dofinansowania otrzymały zwycięskie projekty II edycji wewnętrznych konkursów grantowych IDUB #UniLodz „Granty dla młodych i doświadczonych badaczy” oraz „Doktoranckie granty badawcze”. Znalazły się wśród nich m.in. projekt prof. Moniki Talarowskiej - borderline, czyli zaburzenia osobowości, dr. Mateusza Piątkowskiego – gry komputerowe a międzynarodowe prawo humanitarne, prof. Grażyny Chwatko – bakuchiol jako nowy składnik kosmetyków czy dr. Andrzeja Śliwerskiego – badania nad uwarunkowaniami zaburzeń depresyjnych i lękowych u dzieci z cukrzycą typu 1 (CT1). To potwierdzenie, że Uniwersytet Łódzki konsekwentnie stawia projekty praktyczne, służące ludziom, ale i budujące doskonałość badawczą. Wewnętrzne konkursy realizowane w 2021 roku to także Doktoranckie Granty Badawcze, Premie za granty pozyskane ze środków zewnętrznych, Premie za publikacje i patenty, Granty na zwiększenie potencjału aplikacyjnego, czy Nagrody Rektora. Więcej o konkursach IDUB #UniLodz można przeczytać na stronie uczelni.
W ubiegłym roku zapoczątkowane zostały również spotkania Rektor Uniwersytetu Łódzkiego, prof. Elżbiety Żądzińskiej z adiunktami i asystentami. Chcemy pomagać w budowie ścieżki rozwoju naukowego. Pierwsze spotkania z młodymi i doświadczonymi adiunktami odbyły się na przełomie kwietnia i maja 2021. Były poświęcone dostępnym narzędziom i projakościowym inicjatywom realizowanym przez uczelnię. Listopadowa edycja spotkań poświęcona była z kolei grantom zewnętrznym jako narzędziom budowania i rozwoju kariery naukowej. Prof. Elżbieta Żądzińska zapewniła, że UŁ zrobi wszystko, aby wesprzeć badaczy, którzy mają dobrze określone ścieżki rozwoju, a spotkania będą kontynuowane. O rozwoju młodych badaczy Rektor mówiła także w jednym ze swych wystąpień.
Od ponad roku na Uniwersytecie Łódzkim działa Rada Rozwoju Młodych Naukowców zrzeszająca przedstawicieli młodych badaczy z dwunastu wydziałów Uniwersytetu Łódzkiego. Działania RRMN skupiają się na mobilności i aktywności grantowej młodych naukowców, jakości kształcenia i szkoleń czy też promocji badaczy oraz badań na arenie krajowej i międzynarodowej. Rada wspiera International HUB w pozyskiwaniu oraz promowaniu informacji dotyczących programów, grantów i stypendiów mobilnościowych. Do tej pory przygotowała folder opisujący granty mobilnościowe oraz naukowe dedykowane młodym naukowcom, przeanalizowała proces ewaluacji aktywności dydaktycznej młodych naukowców w celu opracowaniu rekomendacji dotyczących sposobu organizacji pracy dydaktycznej wspierających pracowników na początku ich kariery naukowej. Prowadzi także konsultacje z Centrum Obsługi Studentów i Doktorantów w przygotowaniu pakietu szkoleń dla studentów dotyczących różnych aspektów aktywności naukowej.
W czerwcu 2021 r. odbyły się uroczyste promocje doktorskie i habilitacyjne. 125 naukowców reprezentujących 3 dziedziny (nauk humanistycznych, społecznych oraz ścisłych i przyrodniczych), 18 dyscyplin, wywodzących się z 12 wydziałów. Badania każdego z nich pokazują siłę Uniwersytetu Łódzkiego, budowaną przez różnorodność i ciekawość otaczającego nas świata. Włożony przez naukowców trud, wysiłek i zaangażowanie możemy śmiało nazwać „dobrą robotą”. Więcej o promowanych doktorach i doktorach habilitowanych można przeczytać na stronie uczelni.
W 2021 roku nominacje profesorskie z rąk Prezydenta RP Andrzeja Dudy odebrało 16 nauczycieli akademickich z Uniwersytetu Łódzkiego. Najwięcej aktów nominacyjnych odebrali pracownicy Wydziału Filologicznego UŁ. Nadanie tytułu profesora kolejnym pracownikom Uniwersytetu Łódzkiego jest potwierdzeniem ich konsekwentnego dążenia do doskonałości naukowej w uprawianych dyscyplinach oraz znaczącego wkładu w rozwój nauki, także w ujęciu międzynarodowym. Więcej o nominacjach profesorskich w artykule.
Do kwestii nauki, zarządzania nią, łódzkiego doświadczenia różnorodności i wyzwań ewaluacji odniosła się w podcaście KRASP prof. Elżbieta Żądzińska, Rektor UŁ. Zachęcamy do odsłuchania całego wywiadu.
Wysokie miejsca w rankingach!
Miniony rok to także sukcesy uczelni mierzone obecnością na wysokich pozycjach w rankingach polskiego i międzynarodowego świata naukowego. Jako jedna z niewielu polskich uczelni Uniwersytet Łódzki notowany jest w międzynarodowych zestawieniach, m. in. QS World University Rankings: EECA, WEBOMETRICS czy Round University Ranking (RUR).
Uniwersytet Łódzki w 2021 roku zajął 4. miejsce pod względem liczby otrzymanych MINIATUR - grantów Narodowego Centrum Nauki (NCN). Naukowcy z UŁ uzyskali finansowanie 22 projektów. Nieznacznie wyprzedził nas Uniwersytet Warszawski, który uplasował się na 3. pozycji z 23 grantami. Jest to kolejny dowód na mocną pozycję badawczą wypracowaną przez naukowców z Uniwersytetu Łódzkiego w Polsce. Warto również wspomnieć o znaczącym kwotowym sukcesie uzyskanym w grantach MINIATURA. Uniwersytet Łódzki znalazł się w tym zestawieniu na 5. miejscu z finansowaniem w wysokości 720.730 zł., wyprzedzając m.in. Uniwersytet Warszawski, który zajął miejsce 7.
Badacze z Uniwersytetu Łódzkiego znaleźli się w TOP 2% prestiżowego rankingu – Najczęściej cytowani naukowcy na świecie. Listy najbardziej wpływowych autorów opracowali kolejny rok z rzędu analitycy z Uniwersytetu Stanforda, koncernu wydawniczego Elsevier i firmy SciTech Strategies. Wśród najczęściej cytowanych naukowców na świecie znalazło się 23 badaczy z Uniwersytetu Łódzkiego, co daje wynik lepszy niż w ubiegłym roku (18 naukowców).
W opublikowanym rankingu QS World University Rankings: EECA Uniwersytet Łódzki znalazł się w 20% najlepszych uczelni tego zestawienia. Zajęliśmy 78. pozycję, awansując z 83. Wysokie miejsce naszej uczelni to efekt m.in. z bardzo dobrej reputacji wśród pracodawców oraz wysokiej oceny badań prowadzonych przez naszych naukowców.
Odnotowaliśmy także awans w międzynarodowym rankingu WEBOMETRICS. W styczniu zajęliśmy 12. miejsce wśród uczelni w Polsce. To awans o aż 18 pozycji względem rankingu z lipca 2020. Badanie prowadzone przez Cybermetrics Lab - największą grupę badawczą w Hiszpanii - sprawdza widoczność uniwersytetów i ich dokonań w sieci. Uniwersytet Łódzki zawdzięcza swą rosnącą pozycję w Internecie m.in. dzięki realizowanej od kilku lat polityce otwartego dostępu oraz promocji badań naszych naukowców w sieci.
Znacząco podnieśliśmy także swoją pozycję w Round University Ranking (RUR) w dziedzinie nauk przyrodniczych. W najnowszym zestawieniu Uniwersytet Łódzki zajął 4. miejsce wśród polskich jednostek naukowych w kategorii umiędzynarodowienia. Natomiast w ogólnym rankingu RUR Uniwersytet awansował o 21 pozycji w zestawieniu światowym.
Więcej o nauce i badaniach można przeczytać na stronie uczelni. Zachęcamy także do śledzenia profilu Uniwersytetu Łódzkiego na FB, grupie Dobra Nauka UŁ oraz na kanale YouTube Uniwersytetu Łódzkiego.
Redakcja: Centrum Promocji UŁ
