Jaka jest granica między rzemiosłem a designem? Kiedy zwykły przedmiot staje się dziełem sztuki? Aleksandra Cieśliczka z Instytutu Historii Sztuki UŁ przeanalizuje te zagadnienia w ramach Doktoranckich Grantów Badawczych IDUB UŁ. Laureatka konkursu pracuje nad rozprawą doktorską pt. „Między pięknem a utylitarnością. Wpływ czynników artystycznych i pozaartystycznych na kształtowanie się japońskiego rzemiosła i designu od okresu Meiji do czasów współczesnych”, a jej promotorką jest prof. Aneta Pawłowska.
Japonią interesuję się już od kilkunastu lat. Z początku była to fascynacja prozą i poezją, szeroko pojętą kulturą i folklorem, a samą sztuką „na poważnie” zaczęłam się zajmować dopiero na studiach. W swojej pracy magisterskiej pisałam o tradycji i nowoczesności w japońskim rzemiośle, przy okazji poruszając temat wzajemnego oddziaływania na siebie sztuki Japonii i sztuki świata zachodniego. W ramach doktoratu postanowiłam te wątki rozwinąć, skupiając się jednak przede wszystkim na tym, co działo się i dzieje się nadal w Japonii oraz jak pewne wydarzenia, zmiany wpływają na rozwój japońskiej myśli projektowej.
wyjaśnia doktorantka
Kształtowanie się „stylu japońskiego”
To, co dziś nazywamy „stylem japońskim” w szeroko pojętym wzornictwie to ciekawa mieszanka – wypadkowa wpływów lokalnych i zagranicznych, tradycyjnego rzemiosła i nowoczesnej myśli technologicznej, piękna i utylitarności. Granica pomiędzy rzemiosłem a designem jest niezwykle trudna do zarysowania.
Aleksandra Cieśliczka
Czym jest sztuka użytkowa?
- Gdzie kończy się sztuka, a zaczyna zwykły przedmiot?
- Czy taka granica w ogóle istnieje? Czy można ją ustalić?
- Czy to jeszcze rzemiosło, czy może już produkt?
Oczywiście, są to pytania w zasadzie bez jednoznacznej odpowiedzi.
Istota kontekstu
Plany badawcze
Niestety, tak jak wielu innym młodym badaczom, pandemia i mnie pokrzyżowała plany. Czekając na poprawę sytuacji, staram się więc opracowywać materiał, korzystając ze zgromadzonej bibliografii, zasobów źródeł i baz internetowych, licznych artykułów czy wykładów zamieszczonych online. Udało mi się także wziąć udział w The Online Summer Programme in Japanese Cultural Studies organizowanym właśnie przez wspomniany wcześniej Sainsbury Institute, jak również w kilku konferencjach. Rozpoczęłam naukę japońskiego na kursie językowym, a dodatkowo przez pół roku miałam też okazję sprawdzić się w roli nauczyciela historii sztuki w Liceum Plastycznym.
podsumowuje laureatka
Materiał: mgr Aleksandra Cieśliczka, prof. Aneta Pawłowska, Wydział Filozoficzno-Historyczny UŁ
Redakcja: Mateusz Grabowski, Centrum Obsługi Studentów i Doktorantów