Chemiczka z UŁ w Nowej Zelandii zbada lek na raka

Jednym z wyzwań współczesnej nauki jest poszukiwanie związków, które są niezbędne do przezwyciężenia ograniczeń obecnych metod leczenia, takich jak działania niepożądane i wrodzona lub nabyta oporność na działanie dostępnych chemoterapeutyków.

Badania nad tego typu związkami są niezwykle istotne, pod kątem projektowania leków umożliwiających ograniczenie klinicznego znaczenia zjawiska oporności wielolekowej, przy jednoczesnym ograniczeniu kosztów społecznych i ekonomicznych terapii przeciwnowotworowej.

Projekt dr Anny Wieczorek-Błauż dofinansowany z programu Bekkera zakłada, że obecność atomu metalu doprowadzi do zmiany aktywności związków biologicznie czynnych, ponieważ może on istnieć w różnych stopniach utlenienia i tworzyć nowe – niespotykane dla związków organicznych – oddziaływania z białkami.

Pierwszą częścią badań będzie synteza nowych związków oraz określenie związku pomiędzy strukturą wprowadzanego kompleksu, a aktywnością biologiczną. Najaktywniejsze związki będą badane pod kątem ich aktywności względem linii opornych (linii komórek nowotworowych niewrażliwych na wybrane leki przeciwnowotworowe).

Ostania część projektu skupi się na badaniach stabilności i metabolizmu koniugatów paklitakselu w obecności aminokwasów i białek (np. albumina w surowicy krwi) oraz określaniu korelacji aktywność vs akumulacja metalu (koniugatu) w komórkach rakowych. Próbki będą analizowane różnymi metodami, które obejmować będą spektroskopię NMR, spektrometrią mas (ESI-MS, ICP-MS) połączoną z metodami separacyjnymi (LC, elektroforeza kapilarna).

Wszystkie te badania mają na celu zaprojektowanie związku, który będzie aktywny w stosunku do linii nowotworowych opornych na działanie chemoterapeutyków z grupy taksanów, przy jednoczesnym zminimalizowaniu skutków ubocznych związanych z ich stosowaniem.

- Modyfikacja wspomnianych związków jest jednym z głównych nurtów badań, nad którym pracujemy w zespole dr hab. Damiana Plażuka, prof. UŁ. Naszym zadaniem jest wprowadzenie metallocenu do cząsteczki modulatora polimeryzacji i depolimeryzacji białkowych elementów składowych mikrotubul – cząsteczek tubuliny – co powinno doprowadzić do zakłócenia procesu podziału i, w konsekwencji, do wzmożenia aktywności antyproliferacyjnej danego modulatora – opowiada stypendystka.

- Rozszerzeniem badań nad metaloorganicznymi modulatorami tubuliny – taksanami - jest właśnie projekt „Synthesis and biological activity of ruthenium arene - bioconjugates with paclitaxel”, który będzie wykonywany w grupie prof. Christiana Hartingera – specjalisty w opracowywaniu metaloorganicznych związków przeciwnowotworowych oraz badaniach ich zachowaniu w środowisku biologicznym przy użyciu technik analitycznych – dodaje dr Anna Wieczorek-Błauż.

Program im. Bekkera Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej (NAWA) ma za zadanie zwiększyć mobilność międzynarodową naukowców i nauczycieli akademickich zatrudnionych w polskich uczelniach oraz jednostkach naukowych poprzez umożliwienie im prowadzenia badań naukowych lub zajęć dydaktycznych w renomowanych zagranicznych ośrodkach na całym świecie.

Wyjazdy trwające od 3 do 12 miesięcy pozwolą im na pobyt w uznanych ośrodkach naukowych, nawiązanie z nimi długofalowej współpracy oraz na realizację projektów wspólnie z wybitnymi naukowcami z zagranicy. Młodszym naukowcom program stworzy także szansę realizacji wartościowych staży podoktorskich.Spośród 519 wniosków zgłoszonych do konkursu stypendia w renomowanych zagranicznych ośrodkach naukowych otrzymało 156 najlepszych wnioskodawców.

W grupie wyłonionych do finansowania wniosków największą część stanowiły projekty obejmujące nauki przyrodnicze (68), społeczne (37) oraz nauki inżynieryjne i techniczne (32). Z kolei cieszące się największą popularnością kierunki wyjazdów to Stany Zjednoczone (41), Niemcy (21), Wielka Brytania (16), Włochy (12) i Australia (11).