Gotowali bulion rybny w ceramicznych naczyniach, a zapasy trzymali w koszach, mieszkali w domach budowanych ponad poziomem wody z użyciem drewnianych pali – tak wyglądało osadnictwo z trzeciego tysiąclecia przed naszą erą na obszarze współczesnej zachodniej Rosji. Doktor habilitowany Piotr Kittel z Wydziału Nauk Geograficznych UŁ prowadzi, wspólnie z rosyjskimi naukowcami z Państwowego Muzeum Ermitaż w Petersburgu, badania na terenie mikroregionu Serteji położonego w obwodzie Smoleńskim.
Osadnictwo palafitowe
Naukowiec z Uniwersytetu Łódzkiego zajmuje się badaniami paleogeograficznymi obszaru, na którym w trzecim tysiącleciu p.n.e. funkcjonowało osadnictwo palafitowe, rozwijane na brzegach jezior.
- Podstawy ekonomiczne społeczności neolitycznych tej części Europy bazowały na gospodarce przyswajalnej, z ważną rolą rybołówstwa. Obszary cechujące się znaczną geo- i bioróżnorodnością zapewniały obfitość źródeł pożywienia i zróżnicowanych surowców naturalnych – mówi dr hab. Piotr Kittel.
Dzięki dobrym warunkom geologicznym, na badanych terenach bardzo dobrze zachowały się między innymi kosze do przechowywania zapasów, fragmenty tkanin z łyka, pułapki i sieci na ryby czy fragmenty bogato zdobionej ceramiki. Wiadomo nawet, że osadnicy gotowali w dużych garnkach rodzaj bulionu rybnego.
- W osadach jeziornych natrafiliśmy również na dwa szkielety – dziewczyny, w wieku około czternastu lat oraz młodej około dwudziestoletniej kobiety. Udało nam się również znaleźć pojedyncze kości ręki mężczyzny. Trwają analizy tego materiału, dzięki temu odkryciu możemy dowiedzieć się dużo więcej o życiu na tych terenach niemal 5000 lat temu – tłumaczy naukowiec UŁ.
- Podstawy ekonomiczne społeczności neolitycznych tej części Europy bazowały na gospodarce przyswajalnej, z ważną rolą rybołówstwa. Obszary cechujące się znaczną geo- i bioróżnorodnością zapewniały obfitość źródeł pożywienia i zróżnicowanych surowców naturalnych – mówi dr hab. Piotr Kittel.
Dzięki dobrym warunkom geologicznym, na badanych terenach bardzo dobrze zachowały się między innymi kosze do przechowywania zapasów, fragmenty tkanin z łyka, pułapki i sieci na ryby czy fragmenty bogato zdobionej ceramiki. Wiadomo nawet, że osadnicy gotowali w dużych garnkach rodzaj bulionu rybnego.
- W osadach jeziornych natrafiliśmy również na dwa szkielety – dziewczyny, w wieku około czternastu lat oraz młodej około dwudziestoletniej kobiety. Udało nam się również znaleźć pojedyncze kości ręki mężczyzny. Trwają analizy tego materiału, dzięki temu odkryciu możemy dowiedzieć się dużo więcej o życiu na tych terenach niemal 5000 lat temu – tłumaczy naukowiec UŁ.
fot. dr hab. P. Kittel
Serteya na Wyżynie Smoleńskiej
Dla badaczy szczególnie istotne jest odtworzenie: warunków paleoklimatycznych, zmian poziomu wody w dawnym zbiorniku jeziornym, warunków paleoekologicznych środowiska jeziornego oraz warunków paleośrodowiskowych funkcjonowania osadnictwa palafitowego, dostępności zasobów naturalnych oraz relacji człowiek-środowisko w środkowym i późnym neolicie. Istotnym aspektem badań jest określenie wpływu wahań klimatycznych w środkowym i późnym holocenie na osadnictwo neolityczne w Europie Wschodniej.
Dr hab. Piotr Kittel, geograf i archeolog, jest kierownikiem naukowym polskiego zespołu badawczego w Serteji. Swoje badania realizuje w ramach grantu Narodowego Centrum Nauki “Środowiskowe warunki funkcjonowania osady palafitowej Serteya II na Wyżynie Smoleńskiej w kontekście globalnych i lokalnych zmian klimatycznych około 4,2 tys. lat temu” Nr projektu: 2017/25/B/HS3/00274. W projekt zaangażowani są badacze z różnych ośrodków naukowych w Polsce, Rosji, Niemczech i Francji.
Dr hab. Piotr Kittel, geograf i archeolog, jest kierownikiem naukowym polskiego zespołu badawczego w Serteji. Swoje badania realizuje w ramach grantu Narodowego Centrum Nauki “Środowiskowe warunki funkcjonowania osady palafitowej Serteya II na Wyżynie Smoleńskiej w kontekście globalnych i lokalnych zmian klimatycznych około 4,2 tys. lat temu” Nr projektu: 2017/25/B/HS3/00274. W projekt zaangażowani są badacze z różnych ośrodków naukowych w Polsce, Rosji, Niemczech i Francji.
fot. dr hab. P. Kittel
Zobacz nasze projekty naukowe na https://www.facebook.com/groups/dobranauka/
Tekst źródłowy: dr hab. Piotr Kittel, Wydział Nauk Geograficznych UŁ
Redakcja: Centrum Promocji UŁ
